การแต่งตั้งคณะผู้ประนอมข้อพิพาทและคณะอนุญาโตตุลาการ

การแต่งตั้งคณะผู้ประนอมข้อพิพาทและคณะอนุญาโตตุลาการ

การใช้ผู้พิพากษาเพียงท่านเดียว การใช้ผู้พิพากษาและคณะลูกขุน และการใช้คณะกรรมการตุลาการในการระงับข้อพิพาทหรือพิจารณาคดีต่างๆ ซึ่งหลายๆ คนนั้นอาจจะคุ้นเคยกันดีอยู่แล้ว ซึ่งท่านที่เคยเห็นอาจจะมีประสบการณ์การในชั้นศาลอยู่บ้างหรือเห็นผ่านสื่อต่างๆ อย่างละคร ซีรี่ส์ทางโทรทัศน์ หรือ ช่องทางออนไลน์ต่างๆ ที่สามารถเผยแพร่ได้ แต่คนส่วนใหญ่กลับไม่คุ้นเคย หรืออาจจะไม่คุ้นเคยกับการระงับข้อพิพาททางเลือกเท่าไหร่นัก และมักไม่ค่อยทราบถึงรายละเอียดเกี่ยวกับการระงับข้อพิพาททางเลือกว่าการระงับข้อพิพาทดังกล่าวคืออะไร หรือบางคนอาจจะมีความเข้าใจผิดๆ ว่า การประนอมข้อพิพาทและการอนุญาโตตุลาการ จำกัดจำนวนผู้ประนอมข้อพิพาทและอนุญาโตตุลาการได้เพียงคนเดียวเท่านั้น ซึ่งในวันนี้ สถาบันอนุญาโตตุลาการ หรือ THAC จะมาให้ข้อมูลเกี่ยวกับการแต่งตั้งคณะผู้ประนอมข้อพิพาทและคณะอนุญาโตตุลาการแก่ผู้อ่าน เพื่อความกระจ่าง ซึ่งอาจจะเป็นประโยชน์ให้เแก่ท่านผู้อ่านในภายภาคหน้าได้

ความแตกต่างของคณะผู้ประนอมข้อพิพาทและคณะผู้อนุญาโตตุลาการ

1.ความหมาย

คำจำกัดความของคณะผู้ประนอม

ตาม พรบ. การไกล่เกลี่ยข้อพิพาท ปี 2562 (ฉบับล่าสุด) ซึ่งระบุไว้ว่า ผู้ไกล่เกลี่ยข้อพิพาท หรือ ผู้ประนอมข้อพิพาท คือ บุคคลที่ได้รับการขึ้นทะเบียนและได้รับการแต่งตั้งจากคู่พิพาทให้ทำหน้าที่ในการประนอมข้อพิพาท สำหรับคำว่า คณะผู้ประนอมข้อพิพาท หมายถึง ผู้ประนอมที่มีจำนวนมากกว่า 1 คนขึ้นไป ซึ่งคณะผู้ประนอมข้อพิพาทสามารถมีได้มากกว่า 1 คน คุณสมบัติของผู้ประนอมข้อพิพาทคือ ผู้ที่จะมาปฏิบัติหน้าที่ดังกล่าวจะเป็นใครก็ได้ แต่ต้องมีความเป็นกลางและมีความเป็นอิสระ หน้าที่ของผู้ประนอมข้อพิพาท คือ ช่วยให้คู่พิพาทตกลงประนีประนอมระงับข้อพิพาทเท่านั้น ผู้ประนอมข้อพิพาทหรือคณะผู้ประนอมข้อพิพาทไม่มีหน้าที่ตัดสินข้อพิพาทนั้นๆ

คำจำกัดความของคณะอนุญาโตตุลาการ

ในพรบ. อนุญาโตตุลาการ ปี 2545 บัญญัติไว้ในมาตราที่ 5 ว่าด้วย คณะอนุญาโตตุลาการ หมายถึง อนุญาโตตุลาการคนเดียว หรือ อนุญาโตตุลาการที่มีจำนวนมากกว่า 1 คน จากมาตราดังกล่าวนี้ทำให้เห็นว่าคู่พิพาทสามารถแต่งตั้งอนุญาโตตุลาการเพื่อตัดสินและพิจารณาระงับข้อพิพาทได้มากกว่า 1 คน และใน พรบ. ฉบับล่าสุด ปี 2562 มีการปรับและเพิ่มเติมมาตราที่ 3 ซึ่งระบุไว้ว่า คู่พิพาทสามารถแต่งตั้งคนต่างด้าวมาเป็นอนุญาโตตุลาการได้

 

2.จำนวนของผู้ประนอมข้อพิพาท และ จำนวนอนุญาโตตุลาการ

สำหรับการประนอมข้อพิพาท คู่พิพาทสามารถตกลงเลือกจำนวนผู้ประนอมข้อพิพาทก่อนที่จะทำการประนอมข้อพิพาท ซึ่งหากคู่พิพาทต้องการมีจำนวนผู้ประนอมข้อพิพาทมากกว่า 1 คน ก็สามารถมีได้ จากที่ระบุไว้ในข้อบังคับเกี่ยวกับการประนอมข้อพิพาท กล่าวว่าจำนวนคณะผู้ประนอมข้อพิพาทสามารถมีจำนวนผู้ประนอมเป็นเลขคู่หรือเลขคี่ก็ได้ ซึ่งส่วนใหญ่ จำนวนของคณะผู้ประนอมมักจะมีไม่เกิน 3 คน ในขณะที่จำนวนของคณะอนุญาโตตุลาการต้องเป็นเลขคี่เท่านั้น ซึ่งระบุอยู่ในในหมวด 2 ของ พรบ. อนุญาโตตุลาการ ปี 2545 ว่าด้วย คณะอนุญาโตตุลาการ เพื่อให้ผลการตัดสินข้อพิพาทโดยอนุญาโตตุลาการไม่เสมอกัน นอกจากนี้วิธีการแต่งตั้งคณะอนุญาโตตุลาการที่มีจำนวนมากกว่า 1 คน มีดังนี้ ซึ่งระบุไว้ในหมวดที่ 2 ของพรบ. อยู่ในมาตราที่ 18 วรรค 2 ว่า คู่พิพาทต้องเลือกอนุญาโตตุลาการในจำนวนที่เท่ากันก่อน เช่น คู่พิพาท 2 ฝั่งแต่งตั้งอนุญาโตตุลาการขึ้นมาฝั่ง 1 จากนั้นอนุญาโตตุลาการที่ถูกแต่งตั้งขึ้นมาโดยคู่พิพาทจะต้องร่วมกันแต่งตั้งอนุญาโตตุลาการเพิ่มขึ้นมาอีกหนึ่ง เพื่อให้ครบองค์คณะอนุญาโตตุลาการเป็นเลขคี่ตามที่กำหนดไว้ใน พรบ.

 

3.เมื่อคู่พิพาทไม่สามารถตกลงแต่งตั้งคณะผู้ประนอมข้อพิพาทหรือคณะอนุญาโตตุลาการได้

ในกรณีที่ไม่สามารถแต่งตั้งคณะอนุญาโตตุลาการได้ คู่พิพาทฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งสามารถยื่นคำร้องต่อศาลในเขตอำนาจนั้นแต่งตั้งอนุญาโตตุลาการ หรือ ประธานอนุญาโตตุลาการแทน ส่วนในกรณีที่คู่กรณีไม่สามารถตกลงตั้งคณะผู้ประนอม คู่พิพาทสามารถให้สถาบันอนุญาโตตุลาการเป็นผู้ตั้งคณะผู้ประนอม ซึ่งสถาบันอนุญาโตตุลาการจะมีรายชื่อผู้ประนอมที่มีคุณสมบัติและทักษะความเหมาะสมให้แก่คู่พิพาทเลือกสรร

หากในอนาคต ท่านผู้อ่านเกิดมีข้อพิพาทกับคู่พิพาทขึ้นมาก็สามารถใช้ประโยชน์จากบทความนี้ไปแต่งตั้งและกำหนดจำนวนคณะผู้ประนอมข้อพิพาทหรือคณะอนุญาโตตุลาการเพื่อระงับข้อพิพาทได้

 

เกี่ยวกับเรา

สถาบันอนุญาโตตุลาการ (Thailand Arbitration Center) หรือ THAC เป็นสถาบันฯ ที่ให้บริการด้านการอนุญาโตตุลาการ และการประนอมข้อพิพาทในระดับสากล ดำเนินการตั้งแต่ พ.ศ. 2558 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมระบบอนุญาโตตุลาการระหว่างประเทศและให้บริการด้านอนุญาโตตุลาการที่มีความเป็นอิสระและมีมาตรฐานสากล ด้วยประสบการณ์และความชำนาญทางวิชาชีพ จึงทำให้มั่นใจได้ว่าผู้ที่มาใช้บริการจะได้รับบริการที่ถูกต้องรวดเร็ว อีกทั้ง THAC ตั้งอยู่ใจกลางเมือง ช่วยให้สะดวกสบายในการเดินทางและมีอัตราค่าบริการที่ต่ำกว่า ช่วยให้ประหยัดทั้งเวลาและค่าใช้จ่าย

สนใจติดต่อ THAC ได้ที่ อีเมล [email protected] หรือ โทร +66(0)2018 1615