ข้อกำหนดอนุญาโตตุลาการของ CAS ไม่สอดคล้องกับศาล EU หรือไม่
ศาลกลางแห่งสหภาพยุโรป (The General Court of the European Union ) ได้มีความเห็นในคดีหมายเลข T-93/18[1] ระหว่างสหภาพสเก็ตนานาชาติ (International Skating Union “ISU”) และคณะกรรมาธิการยุโรป (European Commission “EC”) ว่า กฎของ ISU ที่เกี่ยวข้องกับการมีสิทธิ์เข้าแข่งขันของนักกีฬาที่ได้เข้าร่วมการแข่งขันโดยไม่ได้รับอนุญาตจาก ISU นั้นละเมิดกฎหมายการแข่งขันของสหภาพยุโรป (EU Competition Law)
ทั้งนี้ ศาลได้มองว่า แม้ว่าการที่หน่วยงานที่กำกับดูแลการกีฬาต่าง ๆ นั้นมีการออกกฎเพื่อเป็นการสร้างมาตรฐานทั่วไปในองค์กร แต่กฎเหล่านั้นก็ไม่ควรเป็นการกีดกันการเข้าร่วมของบุคคลที่สามอย่างไม่สมเหตุสมผล ผู้จัดงานรายอื่น ๆ นั้นควรได้เข้าถึงการจัดการแข่งขันต่าง ๆ อย่างเป็นธรรมและเป็นไปตามวัตถุประสงค์ที่ถูกต้อง นอกเหนือไปจากนี้ ศาลทั่วไปแห่งสหภาพยุโรปนั้นยังให้การสนับสนุนบทบาทของศาลอนุญาโตตุลาการกีฬาหรือ Court of Arbitration for Sport (“CAS”) เป็นหน่วยงานหลักในการตัดสินข้อพิพาทที่เกี่ยวข้องกับกีฬาอีกด้วย
ข้อเท็จจริงและคำตัดสิน
ในปี 2014 คณะกรรมาธิการยุโรป (European Commission) ได้รับการร้องเรียนจากนักสเก็ตความเร็วมืออาชีพสองคน (Mark Tuitert และ Niels Kerstholt) โดยอ้างว่ากฎที่เกี่ยวข้องกับคุณสมบัติของ สหภาพสเก็ตนานาชาติ (ISU’s eligibility rules) นั้นไม่สอดคล้องกับข้อ 101 และ 102 ของสนธิสัญญาว่าด้วยการทำงานของสหภาพยุโรปนั้นละเมิดสนธิสัญญาว่าด้วยการทำงานของสหภาพยุโรป (Treaty on Functioning of the EUTreaty on Functioning of the EU “TFEU”)
ต่อมาได้มีคำตัดสินในวันที่ 8 ธันวาคม 2017 โดยคณะกรรมาธิการยุโรป โดยที่คณะกรรมาธิการได้ตัดสินว่ากฎที่เกี่ยวข้องกับคุณสมบัติของISU นั้นไม่สอดคล้องกับมาตรา 101 TFEU ทั้งนี้เนื่องมาจากวัตถุประสงค์ของ ISU นั้นคือการจำกัดการเข้าร่วมการแข่งขันอย่างอิสระนักสเก็ตความเร็วมืออาชีพในการแข่งขันระหว่างประเทศที่จัดขึ้นโดยบุคคลที่สามนอกเหนือจาก ISU และคณะกรรมาธิการจึงกำหนดให้ ISU นั้นชำระค่าปรับเพื่อเป็นการยุติการละเมิดดังกล่าว โดยการยกเลิกหรือแก้ไขกฎดังกล่าวนี้ แต่อย่างไรก็ตามไม่มีการกำหนดค่าปรับใด ๆ
ต่อมา ISU ได้ยื่นอุทธรณ์คำตัดสินของคณะกรรมาธิการต่อศาลทั่วไปของสหภาพยุโรป โดยที่ ISU นั้นอุทธรณ์ขอให้ยกเลิกคำตัดสินดังกล่าว โดยข้อโต้แย้งข้อหนึ่งนั้น คณะกรรมาธิการได้อ้างว่าข้อบังคับอนุญาโตตุลาการของ CAS นั้นเป็นการตอกย้ำข้อจำกัดของการแข่งขัน อย่างไรก็ตาม ISU อ้างว่าคณะกรรมาธิการสรุปอย่างไม่ถูกต้องว่าข้อบังคับอนุญาโตตุลาการทำให้ผู้สมัครได้รับการคุ้มครองทางกฎหมายอย่างมีประสิทธิภาพจากการตัดสินที่อาจต่อต้านการแข่งขันได้ยากขึ้น นอกจากนี้ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ว่าคณะกรรมาธิการไม่ได้พิจารณาว่าการขอความช่วยเหลือต่อกระบวนการอนุญาโตตุลาการของ CAS ซึ่งถือเป็นการละเมิดมาตรา 101 TFEU
ข่าว/บทความที่เกี่ยวข้อง
ในการตัดสินเมื่อวันที่ 16 ธันวาคม 2020 ศาลได้พิพากษาตามคำตัดสินของคณะกรรมาธิการ โดยในคำตัดสินนั้นคณะกรรมาธิการได้พิจารณาด้วยว่ากฎอนุญาโตตุลาการของ ISU ซึ่งได้อ้างถึงเอกสิทธิ์ในอำนาจศาลของศาลอนุญาโตตุลาการกีฬา (CAS) ในสวิตเซอร์แลนด์ในการรับฟังคำอุทธรณ์และออกคำชี้ขาดที่มีผลผูกพันนั้นจะทำให้สถานการณ์นั้นแย่ลงไปอีก ทั้งนี้เนื่องมาจากว่าในมุมมองของคณะกรรมการนักกีฬาต้องยอมรับกฎอนุญาโตตุลาการและเขตอำนาจศาลเฉพาะของ CAS และกฎอนุญาโตตุลาการทำให้เป็นการยากต่อนักกีฬาที่จะได้รับการคุ้มครองทางตุลาการที่มีประสิทธิภาพจากการกระทำของนักกีฬาที่ขัดต่อมาตรา 101 TFEU
ทั้งนี้ในส่วนของข้อเรียกร้องหลักที่เกี่ยวข้องกับากฎที่เกี่ยวข้องกับคุณสมบัติของ ISU นั้น ศาลได้ตัดสินว่า ISU ในฐานะสหพันธ์กีฬาอยู่ภายใต้ภาระผูกพันภายใต้มาตรา 101 TFEU และ ISU นั้นจะต้องไม่ทำการกีดกันการแข่งขันกีฬาที่จัดขึ้นโดยบุคคลที่สาม นอกเหนือไปจากนี้ศาลยังยันว่าคณะกรรมาธิการนั้นมีอำนาจในการคัดค้านการจำกัดการแข่งขันในตลาดทั่วโลกสำหรับองค์กรและการแสวงหาผลประโยชน์ทางการค้าจากการแข่งขันสเก็ตความเร็วระดับนานาชาติภายใต้ความหมายของมาตรา 101 TFEU
ศาลนั้นได้ชี้แจงอย่างชัดเจนว่าหน่วยงานด้านกีฬานั้นสามารถดำเนินการระบบอนุญาตล่วงหน้าหรือ. Pre-authorization systems สำหรับการแข่งขันได้หากแต่กฎเหล่านี้ต้องยุติธรรมและได้สัดส่วนและไม่เป็นอุปสรรคต่อการแข่งขันอย่างเกินควร กฎหมายการแข่งขันทางการค้าของสหภาพยุโรปมีผลบังคับใช้กับการดำเนินการของหน่วยงานกำกับดูแลด้านกีฬาซึ่งมักมีบทบาทสองฝ่ายในฐานะผู้ควบคุมและผู้จัดกิจกรรม
ต่อมา ศาลยังได้อ้างถึงแนวทางของศาลสิทธิมนุษยชนแห่งสหภาพยุโรปในเมือง Mutu และ Pechstein ซึ่งยึดถือความเป็นอิสระและความเป็นกลางของ CAS นอกจากนี้ยังพิจารณาว่ายังมีวิธีที่เพียงพอที่นักกีฬาและผู้จัดงานสามารถเรียกใช้กฎหมายของสหภาพยุโรปรวมถึงกฎหมายการแข่งขันของสหภาพยุโรปก่อนหน่วยงานระดับชาติและศาลระดับชาติเพื่อให้ประสิทธิผลของกฎหมายการแข่งขันทางการค้าของสหภาพยุโรปไม่ถูกทำลายโดยกฎอนุญาโตตุลาการภาคบังคับ การตัดสินนี้จะถือเป็นการยืนยันเพิ่มเติมถึงบทบาทที่ถูกต้องตามกฎหมายของ CAS ในฐานะหน่วยงานในการตัดสินคดีกีฬา
ในแง่ของการพิจารณาคดีนี้ ศาลได้สรุปว่าคณะกรรมาธิการยุโรปนั้นไม่มีสิทธิ์ที่จะบังคับให้ ISU เปลี่ยนแปลงข้อบังคับอนุญาโตตุลาการ นอกเหนือไปจากนี้ ศาลยังมองว่าระบบการอนุญาโตตุลาการของ CAS นั้นไม่ได้เป็นไปตามประสิทธิภาพของกฎหมายการแข่งขันทางการค้าของสหภาพยุโรป
คำพิพากษายังไม่สิ้นสุดและยังอาจถูกอุทธรณ์ตามประเด็นของกฎหมาย
ที่มา:
- https://globalarbitrationnews.com/cas-arbitration-clause-improper-under-eu-law-the-general-court-of-the-eu-disagrees/
- https://www.cms-lawnow.com/ealerts/2021/01/european-general-court-confirms-that-recourse-to-cas-arbitration-under-sports-federation
- https://www.whitecase.com/publications/alert/eu-general-court-delivers-ruling-application-eu-competition-law-sports
- [1] Judgment of the General Court (Fourth Chamber, Extended Composition) of 16 December 2020, Case no. T 93/18,