รายงานของสหรัฐฯเผย! การอ้างสิทธิ์ทางทะเลฟิลิปปินส์ของจีน “ผิดกฎหมาย” ตามที่คำชี้ขาดของคณะอนุญาโตฯ ปี 2559
“อินคูริเออร์” (Inquirer) สำนักข่าวชื่อดังของประเทศฟิลิปปินส์ เปิดเผยว่า ทางการของฟิลิปปินส์มีท่าทีที่เห็นด้วย และยินดีกับการรายงานจำนวน 47 ฉบับของกระทรวงการตางประเทศสหรัฐอเมริกา เกี่ยวกับการเรียกร้องสิทธิทางทะเลที่ “ไม่ชอบด้วยกฎหมาย” ของจีน จากกรณีข้อพิพาททะเลจีนใต้ตลอดระยะเวลากว่าทศวรรษที่ผ่านมา โดยระบุว่ารายงานฉบับดังกล่าวถือเป็นการตอกย้ำ “ชัยขนะ” ของประเทศฟิลิปปินส์ ที่คณะอนุญาโตตุลาการแถลงคำชี้ขาด ณ กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ เมื่อปี 2559 ที่ผ่านมา
(1) อ่านข่าวเก่าข้อพิพาททะเลจีนใต้ ฟิลิปปินส์ (เปิดไทม์ไลน์ข้อพิพาททะเลจีนใต้กับการอนุญาโตตุลาการ)
กระทรวงการต่างประเทศฟิลิปปินส์ อ่านคำแถลงข่าวเมื่อวันศุกร์ที่ 21 มกราคม ว่า คณะรัฐบาลของฟิลิปปินส์มีความยินดีเป็นอย่างยิ่งที่คำแถลงวิสัยทัศน์ร่วมระหว่างฟิลิปปินส์และสหรัฐฯ ที่ออกเมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน ปี 2564 ที่ผ่านมา สอดคล้องกับคำชี้ขาดของคณะอนุญาโตตุลาการปี 2559 ในกรณีเกี่ยวกับเส้นแบ่งอาณาเขตทางทะเล
ยิ่งไปกว่านั้น การแถลงการณ์ครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าการอ้างสิทธิ์ทางทะเลที่กว้างขวางของทางการจีนในพื้นที่ทะเลจีนใต้ และไม่สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศของท้องทะเลดังกล่าว สะท้อนให้เห็นถึงข่อระบุในอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายแห่งทะเล (UNCLOS) และด้วยคำชี้ขาดอันเป็นเอกฉันท์ของคณะอนุญาโตตุลาการในทะเลจีนใต้ ส่งผลให้การตัดสินตามอนุสัญญามีผลผูกพันทางกฎหมายกับฟิลิปปินส์ และสาธารณรัฐประชาชนจีนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ทั้งนี้ กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ได้เผยแพร่รายงานวิจัยความยาวกว่า 47 หน้า ระบุถึงความไม่ชอบธรรมในการอ้างสิทธิ์ที่มากเกินไปในพื้นที่ทะเลจีนใต้ของสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยมีใจความสำคัญว่า การอ้างสิทธิ์ของพื้นที่ทางทะเลดังกล่าวนั้นส่งผลกระทบโดยรวม และไม่ชอบด้วยกฎหมาย พร้อมกันนี้คำอ้างดังกล่าวยังทำลายหลักนิติธรรมในมหาสมุทร และบทบัญญัติที่เป็นที่ยอมรับในระดับสากลอย่างร้ายแรง อ้างอิงจากคำกล่าวอ้างของ UNCLOS ปี 2525 ซึ่งเป็นสนธิสัญญาที่จีนลงนาม ไม่ใช่โดยสหรัฐฯ
อย่างไรก็ตาม ชัยชนะที่ทั้งทางการฟิลิปปินส์ที่กล่าวถึงจากการรายงานของสหรัฐอมริกานั้น เป็นผลสืบเนื่องมาจากปี 2553 ที่ทางการฟิลิปปินส์ได้ยื่นคำร้องต่อคณะอนุญาโตตุลาการ (Permanent Court of Arbitration (PCA)) เพื่อให้ตัดสินคำชี้ขาดนข้อพิพาทของพื้นที่ดังกล่าว ที่ครอบคลุมถึงท้องทะเลแถบฟิลิปปินส์ตะวันตก อีกด้วย โดยคำชี้ขาดที่ออกมานั้นตัดสินให้ฟิลิปปินส์มีสิทธิ์เหนือพื้นที่ดังกล่าว ซึ่งทำให้การเรียกร้องต่างๆนาๆของจีนเป็นโมฆะ และทางการจีนปฏิเสธที่จะยอมรับการพิจารณาคดีซ้ำแล้วซ้ำเล่าตลอดมา